Glutensiz diyetler hakkında bilimsel görüşler

%100 emin olabileceğimiz birşey varsa o da, eğer çölyak tanısı almışsanız glutenden uzak durmanız gerektiğidir. Çölyak hastalığı olan kişiler, glutene ciddi tepkiler verirler, bu da onları hastanelik edebileceğinden, gluten kullanımına büyük dikkat gösterilmelidir.

Çölyak hastalığınız yoksa, hikaye çok daha karmaşıktır ve birçok araştırmaya konu olmuştur. Yapılan bir araştırmada, çölyaksız gluten duyarlılığı olan insanlara gluten proteini ve plasebo verilmiş, hem plasebo hem de gluten proteininin aynı etkiyi yarattığı gözlemlenmiştir. Bu da glutenin kendisinin asıl sorun olmadığını göstermektedir.

Buradaki zorlayıcı hipotez, “gluteni ile ilgili semptomların” aslında diyetlerindeki FODMAPS2 nedeni ile ortaya çıktığıdır. Sonuç olarak, semptomların nedeninin ya gluten ya da FODMAPS olabileceği bulunmuştur.

Diğer taraftan, bazı çalışmalara göre, insan bağırsaklarının biyopsisini alıp glütene maruz bırakırsanız, glüten çölyak hastalığı olmayan kişilerde bağırsak geçirgenliğini arttırabilmektedir, bu da normal bir insan olsanız bile gluten’in bağırsaklarınızı doğrudan etkilediğini gösterir.

Ancak, insanlar üzerinde denenmediğinden ve bulgular çoğaltılmadığından, bunun normal insanlarda gerçek bir olgu olduğunu söyleyemeyiz.

Bu hikayenin büyük bir parçasının mikrobiyomuz olduğu sanılmaktadır. Bağırsak bakterileriniz glütenleri sindirebilir ve zararlı olmasını engelleyebilirler. Bu da gluteni yıkabilen bakterileri olan insanların gluteni iyi sindirebildikleri ve yararlı bakterileri az olan kişilerin tam tersine sorun yaşayabilecekleri anlamına gelir. Fakat işler keşke bu kadar basit olsaydı.

Çölyak hastalığı olan insanların aslında yüksek miktarda “glütenden beslenen” bakteriye sahip olduğu ve bu bakterilerin glüten tüketildikten sonra mide ile etkileşime girerek bir çok semptoma neden olduğunu gösteren kanıtlar da vardır. Gluten içermeyen birçok gıda takviyesi de mevcuttur, www.fitbull.com gibi güvenilir internet sitelerinde aradığınızı bulabilir ve kolaylıkla alışveriş yapabilirsiniz.

Glutensiz diyetler hakkında bilgiler?

Bahsettiğimiz son konu biraz karmaşıktı ve dürüst olmak gerekirse çok da yararlı değildi. Temel olarak, popülasyonun küçük bir alt kümesinde glütenin tam olarak neden olduğu ya da olmadığı garip semptomlar hakkında pek bir şey bilmediğimizi anlattık. Diğer yandan, glutensiz diyetler hakkında bildiğimiz birçok şey var.

1. Glütensiz diyetlerin glutensiz olma durumunun kilo vermeden sorumlu olduğuna dair hiç kanıt yoktur. Glütensiz diyetler tipik olarak son derece kısıtlayıcıdır ve insanlar, gluten içeren kalorileri eşit kaloriye sahip diğer besin kaynakları ile değiştirmezler.

2. Glutenin çölyak hastalığı olmayan kişilerde Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklardan sorumlu olduğuna dair hiç kanıt yoktur.

3. Gluten içermeyen bir diyetin olumsuz yan etkileri yoktur. Eğer glüten içeren gıdaları diğer besin maddeleri ve lifli yiyeceklerle değiştirirseniz, çok yüksek kalitede glutensiz bir diyet yapabilirsiniz.